Oh please! 
Helpen is niet hetzelfde als dienen

“Maar ik ben hartstikke dienend” riep ze. “Ik ben er continu voor mijn mensen. Ik luister naar ze, los hun problemen op, ze kunnen mij altijd bellen. Gisteren nog ging ik met iemand uit het team praten die een medewerker zelf niet durfde te benaderen.”

“Waarom doe je dat?”

“Je moet er toch zijn voor je mensen? Gewoon, ze verder helpen.”

“Help je mensen verder omdat het moet?”

“Uh nee, ze hebben het nodig, ik ben toch hun manager?”

“Je hebt aangegeven dat je meer proactviteit en eigenaarschap wilt zien bij je mensen, hoe draag jij daaraan bij?”

Het is even stil. De lichtelijk overwerkte manager staart mij met waterige ogen aan.

“Is dat geen dienend-leiderschap dan?”

Ik hoor en zie het vaak, dat mensen helpen en bedienen verwarren met dienen en dienend-leiderschap. Ze rennen de benen onder hun kont vandaan en zichzelf zo voorbij. Dit geldt niet alleen voor managers. Ook veel hulpverleners, ambtenaren, leerkrachten, trainers, coaches en vele anderen doen dit met de beste bedoelingen. Het is echter niet dienend en zeker geen dienend-leiderschap.

In een notendop drie punten om je houvast en inspiratie te geven in dit kader:

1. Dienend-leiderschap is bijdragen aan de groei van anderen.
Door alles steeds voor anderen op te lossen draag je niet bij aan (langdurige) groei en ontwikkeling. Natuurlijk moet je wellicht soms even bij- of inspringen, maar meestal is het meer dienend om mensen het zelf uit te laten zoeken en op te laten lossen.

2. Een dienend-leider geeft mensen niet wat ze willen, maar wat ze nodig hebben.
Iemand kan wel denken ‘ik durf het gesprek met die collega niet aan, laat mijn manager het maar doen’, maar over het algemeen is dat niet wat dient en nodig is. En je kunt wel willen dat een ander je vertelt welke beslissing je moet nemen, maar misschien is wat je nodig hebt een luisterend oor, zodat je zelf je antwoorden vindt?

3. De intentie waarmee je dient, is leidend.
Dien je omdat je je beter wilt voelen over jezelf? Omdat je anderen niet wilt zien lijden? Omdat je aardig gevonden wilt worden? Omdat je niet wilt dat er fouten worden gemaakt? Omdat je denkt dat anderen het niet kunnen? Omdat je vroeger verteld is dat het zo hoort? Omdat je bang bent dat je anders niet van waarde bent? Of dien je omdat je zonder daar status, vriendschap of complimenten voor terug te verwachten oprecht het beste met anderen voor hebt?

Helpsyndroom

Jaren geleden leerde ik dankzij Paulien Assink over het helpsyndroom, zij beschreef dat als volgt: “Het ‘helpsyndroom’ is een complex aan beperkende overtuigingen en emoties, waarbij we menen dat we mee moeten lijden met de ander (medelijden), een deel van de last van de ander mee moeten gaan dragen door (al dan niet actief) iets te gaan willen of te gaan doen voor die ander.”

Kortom je gaat lijden in plaats van leiden, je gaat dingen dragen die niet van jou zijn.

Wil je echt dienend-leiden?

Dan is het belangrijk je bewust te worden waarom je dingen doet en of je bezig bent met ‘jouw zaken’ of met de verantwoordelijkheden of problemen van de ander. De vraag is: Bied je een goede bedding voor de ander, zodat de ander kan groeien? In een plant-metafoor: draag je bijj aan de vruchtbare bodem, het water en het zonlicht waardoor de ander kan ontluiken?

In het algemeen geldt:

• Stop met je redderrol.
• Laat je OMA (ongevraagde mening en advies) thuis.
• Ontneem mensen geen groeikansen omdat je niet wilt dat ze het lastig hebben of omdat je het op jouw manier opgelost wilt.

Wat doe je dan wel?

• Bij jezelf in eerlijkheid nagaan wat je intenties zijn als je anderen helpt.
• Checken wat het meest dienend is in de situatie (niet het meest pleasend).
• Goed voor jezelf zorgen, je eigen grenzen bewaken, een inspirerend voorbeeld zijn.

Goed voor jezelf zorgen

Dienend-leiders zorgen in de eerste plaats goed voor zichzelf. Zij zorgen dat ze zichzelf kennen, dat ze weten vanuit welke drijfveren en motieven ze handelen. Ze rennen zichzelf niet voorbij, omdat ze weten dat dit niet dienend is, zeker niet op de lange termijn.

Een dienend-leider houdt voor ogen wat nodig is voor groei en ontwikkeling. Daarbij neemt hij/zij de eigen groei en het welbevinden in acht. Alleen als je goed voor jezelf zorgt, kun je daadwerkelijk oprecht de voornaamste behoeften van anderen op de eerste plaats stellen.

Extra inspiratie

Ander blogs in dit kader vind je hier:
Link  Leiden door jezelf te dienen

Link  Echte leiders zijn flexibel maar geen draaikonten

Link  Sterke leiders managen hun gedrag niet

Wil je meer weten?

Wil je meer weten over dienend-leiderschap?

Bestel hier het #1 managementboek Dienend-Leiderschap.

Verder kun je bij ons terecht voor zowel online als live trainingen (individueel of met je team/organisatie) om je leiderschap- en/of organisatie te ontwikkelen, o.a. via:

De Online Training Dienend-Leiderschap
De Online Training Sterk Leiderschap
De Persoonlijke Verdieping Dienend-Leiderschap

Reacties