Dienend-leiderschap? Dat doe ik al!

Vaak hoor ik medewerkers, collega leidinggevenden en HR-professionals zuchten als er weer een leider zegt, ‘dienend-leiderschap, dat doe ik al’. Mij zegt dat zuchten dan genoeg, deze ‘leider’ doet het in ieder geval volgens zijn/haar omgeving nog niet (helemaal) of misschien zelfs helemaal niet.

Hoe zouden leiders zich gedragen als ze dienend-leiders zijn? Aan de hand van een aantal stappen krijg je hieronder praktische handvatten.

Deel deze blog als experiment met (potentiële) dienend-leiders, met je medewerkers of doe er anderszins je voordeel mee. Ik ben heel benieuwd wat het je oplevert. Laat je het weten onder de blog?

“Welk gedrag vertoont een dienend-leider?”

Welk gedrag laten dienend-leiders zien als ze werkelijk dienend-leiden?

1. Dienend-leiders zijn zich idealiter bewust van, maar staan in ieder geval open voor hun omgeving. Dienend-leiders zijn nieuwsgierig en open om te leren. Zij weten dat iedereen blinde vlekken heeft en dat het juist vaak deze vlekken zijn die succes in de weg staan. Daarnaast weten dienend-leiders dat een goede intentie niet voldoende is, het gaat om hoe de leider in het echt overkomt. Perceptie is realiteit. Dus of je de zuchten nou wel of niet hoort, je checkt je (zelf)beelden bij anderen.

“Dienend-leiders staan open voor hun omgeving.”

2. Dienend-leiders creëren een veilige (werk)omgeving. Dit doen ze bijvoorbeeld door helderheid en houvast te geven, maar ook door twijfels, fouten en valkuilen van henzelf te delen. Veiligheid creëren ze ook door anderen om feedback en hulp te vragen. Ze waarderen het als anderen open en eerlijk zijn, en zullen dit nooit afstraffen, belachelijk maken of tegen hen gebruiken.

In de praktijk zie ik dat leiders niet altijd eerlijk antwoord krijgen van hun mensen. Als mensen je bijvoorbeeld als dominant of onveilig ervaren of als ze om andere redenen je niet tegen zich in het harnas willen jagen, zullen ze je niet snel de waarheid zeggen. Dat kan fijn zijn voor je ego, maar voor je effectiviteit en een gezonde, lerende en presterende organisatie is het zeer onwenselijk.

“Als je je (als leider) niet open opstelt,
heb je in deze tijd echt een probleem.”

Betekent bovenstaande dat je met alles wat mensen je teruggeven aan de slag moet? Als je het herkent, dan zou ik dat zeker doen. Zorg dan ook dat de mensen die je de feedforward/feedback gaven je daarbij helpen. Als je het niet herkent, stel dezelfde vragen dan aan anderen die je een eerlijk antwoord zullen geven.

Ik hoor namelijk regelmatig van leiders ‘ja dat zeggen mijn kinderen (of dat zegt mijn man/vrouw) ook altijd.’ Misschien een goede reden om aan de slag te gaan? Alles is te doorbreken en vaak veel sneller en makkelijker dan je denkt.

“Benut feedback om de beste versie van jezelf te worden.”

3. Dienend-leiders waarderen diegene die oprecht feedback geeft. Het is fijn voor mensen om dank je wel te horen als ze je feedback geven. Het ergste wat je kunt doen op zo’n moment is ontkennen dat het zo is, jezelf verdedigen, zeggen dat het aan de ander ligt of dat de ander ook niet zo ‘heilig’ is.

Dus ontvang de feedback open en waarderend, bijvoorbeeld: ‘Dank je wel dat je het teruggeeft, ik wil hier graag iets meedoen, en heb daar tijd voor nodig / ik ga erover nadenken.’ En/of ‘heb je wellicht een idee wat zou kunnen werken?’

“Luister aandachtig en waarderend naar feedback.”

4. Dienend-leiders maken heldere afspraken en co-creëren (direct of na bezinning) hoe ze het anders gaan doen. Bijvoorbeeld: ‘Wat ik graag zou willen is …, hoe is dat voor jou?’ ‘Aan dit gedrag ga ik werken, hoe kun jij daaraan bij dragen?’ ‘Waarover kunnen we afspraken maken?’

Hierbij is het belangrijk dat beide partijen kijken hoe ze een bijdrage kunnen leveren. Het is essentieel dat medewerkers zich uitgenodigd voelen om zaken aangaande jouw gedrag constructief met je te bespreken. Zo dragen ze bij aan jouw groei en hun eigen werkplezier.

“Maak heldere afspraken over
hoe jullie het samen beter gaan doen.”

Waardeer het altijd als je open vragen of feedback krijgt. Ook als dat onverwacht gebeurt of pure projectie van de ander is. Consistent en consequent gedrag zijn essentieel om geloofwaardig te blijven en tot constructieve langdurige verbeteringen te komen. Uiteraard blijf je altijd reëel-reflectief over wat van jou is en wat van de ander. Dit is namelijk geen uitnodiging om de ‘problemen’ van een ander op je te nemen.

“Consistent en consequent zijn, is belangrijk.”

5. Dienend-leiders laten nieuw gedrag zien en vervallen als echte mensen weer in oud gedrag. Het oefenen van nieuw gedrag vraagt een bewuste intentie en aandacht. Dus zorg ervoor dat je jezelf op regelmatige basis en voor belangrijke momenten herinnert wie (hoe) je wilt zijn. Alles wat je aandacht geeft groeit.

Het kost tijd, soms wat pijn, moeite en uit je comfortzone gaan om van Onbewust Onbekwaam naar Bewust Onbekwaam te gaan. Bewust Bekwaam is de belangrijke fase voor Onbewust Bekwaam. Oefenen oefenen oefenen.

En als het misgaat? Dan mag je met compassie naar jezelf kijken. Hoe fascinerend! We zijn mensen en mogen leren. Vergeving is ook belangrijk bij dienend-leiderschap. Vergeef jezelf, bied eventueel je excuus aan en kijk hoe je het volgende keer anders kunt doen.

“Blijf oefenen, leren en lachen om jezelf.”

6. Dienend-leiders vragen opnieuw feedback. Als je je echt als dienend-leider wilt ontwikkelen, check je na enige tijd opnieuw bij je mensen hoe ze je waarnemen, dank je hen weer voor de terugkoppeling, maak je weer heldere afspraken en ga je weer aan de slag met plezier en compassie. Je vraagt je mensen vervolgens hetzelfde te doen.

“Samen continue verbeteren.”

7. Dienend-leiders vieren de successen. Na verloop van tijd zal je het gewenste gedrag je eigen maken en daar ook de positieve resultaten van zien. Heel gaaf! Dat mag je vieren. Deel je successen en je lessen. Dat is ook belangrijk voorbeeldgedrag.

“Successen vieren is ook voorbeeldgedrag.”

Deel je je inzichten en ervaringen met anderen?
Laat je (hieronder) weten welke inzichten je ontleent aan bovenstaande scenario van de moedige leider?

Heb je er nog vragen over? Laat het weten via de opmerkingen of info@redpointcompany.com. 

“Wil je meer inspiratie/informatie?”

Wil je meer weten over dienend-leiderschap?

Bestel hier het #1 managementboek Dienend-Leiderschap.

Verder kun je bij ons terecht voor zowel online als live trainingen (individueel of met je team/organisatie) om je leiderschap- en/of organisatie te ontwikkelen, o.a. via:

De Online Training Dienend-Leiderschap
De Online Training Sterk Leiderschap
De Persoonlijke Verdieping Dienend-Leiderschap

Reacties

Lees hier een interessant aanvullend artikel in MT wat december 2018 verscheen: 
Wat een goed karakter zo belangrijk maakt in leiderschap.